ظریف در سفر کم‌سابقه به سوریه: ادلب باید «از تروریست‌ها پاک‌سازی شود»
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، روز دوشنبه ۱۲ شهریور در آغاز سفر به دمشق گفت که شبه‌نظامیان باید به‌طور کامل از استان ادلب سوریه «پاک‌سازی» شوند.
هر چند برخی خبرگزاری‌های ایران این سفر را به دعوت وزیر خارجه سوریه دانسته‌اند اما عدم انتشار هیچ نوع گزارشی در خصوص آن در روزهای گذشته از سوی رسانه‌های ایرانی یا سوری، شائبه غیر مترقبه بودن این دیدار را تقویت کرده‌است.
ظریف در سال‌های وزارت خود ظاهراً تنها یک بار دیگر به سوریه رفته بود.
به گزارش فارس، آقای ظریف برای دیدار و گفت‌وگو با بشار اسد، رئیس جمهوری، عماد خمیس، نخست‌وزیر، و ولید معلم، وزیر خارجه سوریه، راهی این سفر یک‌روزه شده است. او پیش از هر ملاقاتی به حرم زینب رفته است.
حضور ظریف در سوریه با آمادگی گسترده ارتش سوریه و هم‌پیمانانش برای آغاز عملیات بازپس‌گیری استان اِدلِب از تسلط معارضین مسلح همزمان شده‌است.
ادلب آخرین پناهگاه هزاران شورشی مسلح در سوریه است؛ ارتش سوریه ابراز اطمینان می‌کند که با عملیات بزرگ خود ادلب را از «وجود تروریست‌ها پاک‌سازی خواهد کرد».
مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، در روزهای گذشته نسبت به عملکرد وخیم نظامی سوریه در روند بازپس گرفتن کنترل ادلب هشدار داد؛ وزارت خارجه آمریکا همچنین به سوریه نسبت به احتمال کاربرد جنگ‌افزار شیمیایی در این عملیات پیشاپیش اخطار داد.
گزارش‌های رسانه‌های منطقه حاکی است که حزب‌الله لبنان، هم‌پیمان مؤثر ایران و سوریه نیز بخشی از عملیات قریب‌الوقوع ارتش سوریه در استان ادلب خواهد بود.
امیر حاتمی، وزیر دفاع ایران، نیز در سفر هفته گذشته به سوریه بر حمایت ایران از ارتش سوریه در عملیات پیش رو در ادلب تأکید کرده بود.
بیشترین نیروهای شورشی باقی‌مانده در ادلب اعضای تحریر الشام یا جبهه النصره هستند که با القاعده پیوند تنگاتنگ داشته‌اند.
به گزارش رویترز، وزیر خارجه ایران با رسیدن به دمشق گفت که در آستانه اجلاس سه‌جانبه سران ایران، روسیه و ترکیه در روزهای آینده، برای مشورت با سران سوریه به دمشق رفته‌است.
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، و رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، ۱۶ شهریور برای شرکت در نشستی با میزبانی حسن روحانی رئیس جمهوری ایران به تبریز می‌روند تا مذاکرات این سه کشورِ ضامن روند سیاسی آستانه در مورد سوریه را دنبال کنند. در برخی گزارش‌ها محل دیدار سه‌جانبه، تهران عنوان شده‌است.
محمدجواد ظریف که چند روز بعد از سفر امیر حاتمی وزیر دفاع ایران به سوریه، به دمشق رسیده، این را نیز گفت که «بازسازی سوریه باید شروع شود». وزیر دفاع ایران نیز بر سهیم شدن ایران در بازسازی سوریه تأکید کرده بود.
در سفر امیر حاتمی همچنین یک پیمان نظامی جدید میان دمشق و تهران امضا شد که وزیر دفاع ایران نوسازی امکانات نظامی سوریه را مهم‌ترین بند آن اعلام کرد.
یک روز پیش از حضور وزیر خارجه ایران در دمشق، دیدبان حقوق بشر سوریه انفجارهای رخ داده در انبار مهمات فرودگاه نظامی المزه در غرب دمشق را به اسرائیل نسبت داد. اما سوریه آن را امری ناشی از اتصال برق در این انبارهای نظامی عنوان کرد.
اسرائیل نسبت به مسئولیت احتمالی خود در حمله سحرگاه یکشنبه به سوریه سکوت کرد اما آویگدور لیبرمن وزیر دفاع اسرائیل دوشنبه گفت کشورش دست خود را در حمله به هدف‌های وابسته به ایران در هر جای منطقه باز می‌بیند و خود را به سوریه محدود نمی‌کند.
به گزارش جروزالم پست، زمانی که حاضران در نشست مدیران ارشد در اورشلیم/بیت‌المقدس از آویگدور لیبرمن پرسیدند که آیا حملات اسرائیل به هدف‌های وابسته به ایران می‌تواند شامل عراق نیز بشود، وی این امر را منتفی ندانست.
در این میان، سفر آقای ظریف به سوریه در حالی انجام شده که شبکه‌های اجتماعی عربی روز یکشنبه مدعی شدند که در انفجارهای المزه، ماهر اسد برادر بشار اسد و همچنین یک فرمانده ارشد سپاه پاسداران ایران آسیب دیده‌اند. برخی از این گزارش‌ها ادعای کشته شدن این دو را عنوان می‌کند.
دیدبان حقوق بشر سوریه گفته بود، دو تن در «حمله موشکی اسرائیل» کشته شدند؛ اما اسامی آنها را ذکر نکرد.
ماهر اسد برادر کوچک بشار، یکی از فرماندهان ارشد نظامی ارتش سوریه است؛ سوریه و ایران در مورد گزارش شبکه‌های اجتماعی سکوت کرده‌اند اما رسانه‌های متعدد اسرائیل یکشنبه در پوشش گسترده این شایعات شتاب کردند.
در نبود هیچ نوع تأیید رسمی یا تلویحی در خصوص گزارش‌های یادشده، دادن احتمال نسبت به وجود هر نوع ارتباط میان سفر آقای ظریف با آسیب دیدن برادر اسد یا یک فرمانده سپاه پاسداران ایران، کاری دشوار است.
