گزارش تایمز لندن: چه عاملی موجب بحران آب در خاورمیانه شد؟

مقاله ای تفصیلی از ریچارد اسپنسر در تایمز لندن

خشکسالی و سوء مدیریت منابع، منجر به مشقات مالی، اعتراضات و روابط سخت در سراسر منطقه شده است. به حکومت ها هشدار داده شده بود، اما کاری نکردند.

در بغداد، برای اولین بار در تاریخ مکتوب می شود از عرض رودخانه دجله با پای پیاده عبور کرد.

در شمال غربی ایران، قایق های تفریحی در بستری نمکی که زمانی دریاچه باشکوه ارومیه بود، رها شده اند. آب چنان به دور دست ها عقب نشینی کرده است که قابل مشاهده نیست.

در سوریه، خشکسالی یک دهه پیش با سوء مدیریت آب در دره فرات صدها هزار نفر را مجبور به ترک زمین هایشان کرده تا به بخش های فقیرتر شهرهای باستانی کوچ کنند.

بسیاری از بهترین مهندسان آب و لوله کشی در میان میلیون ها پناهجوی سوری اند.

حوزه رودخانه ای دجله و فرات که کشورهای عراق، ایران و سوریه در آن شریک اند و زمانی مهد تمدن بود، اکنون چیزی بیش از مناقشه به همراه ندارد.

عراق ترکیه را بر سر سد عظیم «ایلیسو» بر روی دجله در ۵۰ کیلومتری شمال مرز عراق تهدید کرده است. ترکیه آب گیری این سد را از ماه پیش آغاز کرد. بغداد این سد را عامل کاهش ناگهانی سطح آب در پایتخت می داند. عراق همچنین ایران را متهم می کند که بر روی شاخه های دجله در آن سوی مرزها سد زده است.

در ایران در روزهای اخیر شاهد دور دیگری از اعتراضات شهری ساکنان خرمشهر و آبادان و تیراندازی و خشونت بودیم. کمبود آب و آلودگی مانند دیگر اعتراضات از دلایل ناآرامی ها بوده است.

مردم در آبادان، پایتخت نفت ایران، پلاکاردهایی بر دست داشتند که بر روی آن نوشته شده بود: «آب آشامیدنی حق مسلم ما است.» این حرکت واکنشی بود به شعارهای رژیم مانند «انرژی هسته ای حق مسلم ما است».

تغییرات اقلیمی اوضاع را بدتر کرده است. درجه حرارت شهرهای ایران به طور معمول بالای ۵۵ درجه سانتیگراد است، اما بین النهرین هزاران سال در این گرما شکوفا بوده است.

دریاچه ارومیه قربانی سد سازی های بی رویه و بی اعتنایی حکومت به هشدارها بوده است.

در سال ۲۰۰۰، نیک آهنگ کوثر، یک روزنامه نگار-زمین شناس، مقالات متعددی درباره جنون حکومتی در ساخت بیش از ۶۰۰ سد در ایران نوشت، تا بالاخره به دیدار محمد خاتمی، رئیس جمهوری وقت، فراخوانده شد. کمیته ای از اعضای وزارت خانه های مورد انتقاد نیک آهنگ کوثر برای رسیدگی به ادعاهای او تشکیل شد.

او اکنون در آمریکا است اما همچنان درباره آن بحران می نویسد. سدها قراردادهای سودآوری را برای پیمانکارها و فرصت های تبلیغاتی را برای سیاسیون به همراه می آورد که عمدتا به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ارتباط پیدا کرده است.

با استفاده بیش از حد از آب های زیرزمینی، بخش هایی از تهران به شدت نشست کرده است.

* برگردان فارسی این گزارش تنها به منظور آگاهی رسانی منتشر شده و نظرات بیان شده در آن الزاماً بازتاب دیدگاه صدای آمریکا نیست.