نتانیاهو روز یکشنبه (۶ مه/ ۱۶ اردیبهشت) در ابتدای نشست کابینه دولت‌اش، ضمن متهم کردن ایران به ارسال سلاح‌های پیشرفته به سوریه به قصد حمله به اسرائیل، گفت: «ما خواهان رویارویی [با ایران] نیستیم، اما اگر چنین تقابلی ضروری باشد، بهتر است همین حالا صورت گیرد تا در آینده».
نتانیاهو تأکید کرد که کشورش در متوقف کردن “تعرض ایران” علیه اسرائیل در سوریه “مصمم” است. نخست‌وزیر اسرائیل افزود: «ما خواهان گسترش تنش نیستیم، اما برای هر سناریویی آماده‌ایم».
به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید
دولت اسرائیل از ابتدا با حضور نظامی جمهوری اسلامی در سوریه مخالف بوده و آن را تهدیدی علیه موجودیت خود دانسته است. از نظر نخست‌وزیر این کشور، ایران تلاش دارد با کمک متحد منطقه‌ای خود حزب‌الله، جبهه جدیدی را در سوریه علیه اسرائیل بگشاید. ایران اما در عین حمایت کامل از حزب‌الله لبنان و دیگر گروه‌های تندرو در برابر اسرائیل، همواره بر این موضوع تأکید می‌کند که به دعوت و با خواست دولت سوریه در این کشور حضور دارد.
یکشنبه گذشته (۲۹ آوریل) پایگاه‌هایی نظامی در استان‌های حما و حلب و موضع نیروهای ایرانی مستقر در سوریه مورد حملات موشکی قرار گرفتند. این حملات با تلفات سنگینی همراه بود و از جمله دیده‌بان حقوق بشر سوریه مستقر در لندن اعلام کرد که دست‌کم ۱۸ تن از کشته‌شدگان نیروهای سپاه پاسداران ایران بوده‌اند.
گرچه اسرائیل در مورد این حملات سکوت اختیار کرد و مسئولیت آن را نپذیرفت، اما رسانه‌های داخلی سوریه احتمال دادند که اسرائیل عامل آن باشد. مقام‌های جمهوری اسلامی اما سخنانی متناقض در مورد تلفات حملات موشکی گفتند.
“رویارویی آشکار”
یک “منبع آگاه” در ایران کشته‌شدن نیروهای جمهوری اسلامی در سوریه را تکذیب کرد. رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران، بدون تأیید یا تکذیب تلفات نیروهای سپاه در سوریه، گفت که جمهوری اسلامی “به هرگونه تجاوز در زمان مناسب” واکنش نشان خواهد داد. اما سخنگوی همین کمیسیون، در مقابل “حمله” اسرائیل به پایگاه‌های نظامی سوریه را اقدامی “تجاوزکارانه” نامید و عملا کشته شدن تعدادی از نیروهای جمهوری اسلامی در این حملات را تأیید کرد.
بیشتر بخوانید: مقام‌های ایرانی در واکنش به حمله به سوریه اسرائیل را تهدید کردند
حسین نقوی حسینی گفت: «اینکه جایی را هدف قرار می‌دهند که مستشاران ایرانی در آن حضور دارند، نشان‌گر خوابی است که در سر دارند. این مستشاران کاملا قانونی و به درخواست دولت مرکزی سوریه در این کشور حضور دارند. این اقدام تجاوز آشکار به کشور مستقل و یک مسئولیت بین‌المللی در قبال به شهادت رساندن مستشاران ایرانی است. جمهوری اسلامی از این جنایت‌ها نخواهد گذشت».
با وجود سکوت اسرائیل، سه‌شنبه گذشته سه مقام رسمی ایالات متحده کشته شدن “بیش از ۱۰” نیروی ایرانی بر اثر شلیک موشک از جنگنده‌های “اف ۱۵” اسرائیلی را تأیید کرده و این عملیات را نشانه‌ای دیگر از “رویارویی آشکار” اسرائیل و ایران دانستند.
روز ۲۰ فروردین‌ماه گذشته نیز در جریان یک حمله دیگر به پایگاهی هوایی در شهر حمص سوریه ۷ تن از نیروهای جمهوری اسلامی کشته شده بودند.
دیدار “مهم” با پوتین
نتانیاهو قرار است چهارشنبه آینده (۹ مه/ ۱۹ اردیبهشت) برای دیدار با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه و گفت‌وگو با او بر سر مسائل منطقه به مسکو برود. نخست‌وزیر اسرائیل بر اهمیت این دیدار تأکید کرده است. سه روز بعد از این دیدار زمان تصمیم‌گیری ترامپ در مورد ماندن در توافق هسته‌ای با ایران یا خروج از آن سر می‌رسد.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، می‌خواهد تا روز ۱۲ ماه مه (۲۲ اردیبهشت) در مورد برجام تصمیم بگیرد. ترامپ از جمله نگران نقش “بی‌ثبات‌کننده” جمهوری اسلامی در خاورمیانه، نفوذ منطقه‌ای ایران و برنامه موشک‌های بالستیک این کشور است. او تهدید کرده است که چنانچه شروط مورد نظرش در مورد “اصلاح” توافق هسته‌ای تأمین نشوند، از این توافق خارج خواهد شد.
شروط ترامپ برای ماندن در برجام گنجاندن چهار نکته اصلاحی در این توافق، شامل اجازه بازرسی از تمام سایت‌های مورد درخواست آژانس، تضمین تعهد ایران به چشم‌پوشی از تملک سلاح هسته‌ای، دائمی شدن محدودیت شدید غنی‌سازی اورانیوم در ایران و گنجاندن برنامه موشک‌های دوربرد ایران در متن برجام هستند. خروج آمریکا از برجام به معنای بازگشت مجدد تحریم‌ها علیه ایران خواهد بود.
تهدیدهای متقابل
مقام‌های اسرائیلی بارها نسبت به حضور نیروهای جمهوری اسلامی در سوریه در نزدیکی مرزهای خود هشدار داده‌اند. آنها حدود دو ماه پیش نیز از سرنگونی پهپادی در خاک اسرائیل خبر دادند که به گفته آنها متعلق به ایران بوده است.
بیشتر بخوانید: لیبرمن: حمله به تل‌آویو را با حمله به تهران تلافی میکنیم
حسین سلامی، جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران ایران، پیش‌تر گفته بود که اسرائیل از “شمال و غرب در تقاطع آتش” قرار دارد و با اشاره به این کشور تهدید کرده بود: «دست‌ها روی ماشه و موشک‌ها آماده‌اند». او روز ۶ اردیبهشت نیز با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی “موجودیت و بقای اسرائیل را به خطر انداخته” است، گفت: «دقیقا در کنار مرزهای رژیم اشغالگر فرزندان متنوعی از امت اسلام با آرمان‌های ضدصهیونیستی قرار دارند و همه به دنبال محو این رژیم هستند».
وزیر دفاع اسرائیل نیز هم‌زمان تهدید کرده بود که در صورت حمله ایران به تل‌آویو، این کشور هم «به تهران حمله کرده و پایگاه‌های ایران در سوریه که تهدیدی برای اسرائیل هستند را نابود خواهد کرد». آویگدور لیبرمن ۳۰ آوریل گذشته گفته بود که اسرائیل “با سه معضل روبه‌روست: ایران، ایران و ایران”.
