گزارشگران بدون مرز: آمران و عاملان قتل زهرا کاظمی همچنان از مجازات مصون هستند
سازمان گزارشگران بدون مرز می‌گوید با گذشت ۱۵ سال از کشته‌شدن زهرا کاظمی، روزنامه‌نگار ایرانی کانادایی، در زندان اوین، شکنجه‌گران، آمران و عاملان قتل او، از جمله سعید مرتضوی، همچنان از مجازات معاف هستند.
گزارشگران بدون مرز ۱۹ تیر ماه در بیانیه‌ای می‌گوید مرگ زهرا کاظمی در زندان نماد روشنی از «نقض حقوق بشر» توسط حکومت ایران است: «او هم زن و هم روزنامه‌نگار بود. روزنامه‌نگاری که می‌خواست افکار عمومی جهان را از شرایط غم‌انگیز زندانیان اوین آگاه کند، زندانی که نماد سرکوب بی‌رحمانه رژیم (حاکم بر ایران) است».
خانم کاظمی در حالی بازداشت شد که در برابر زندان اوین در حال عکس‌برداری و تهیه گزارش از خانواده‌های زندانیان بود. درگذشت او در زندان، به تنش‌های شدیدی در روابط ایران و کانادا انجامید.
به گفته سازمان گزارشگران بدون مرز، آمران و عاملان قتل خانم کاظمی، همچنان از مجازات و تعقیب قضایی معاف هستند. این نهاد ناظر بر آزادی بیان و رسانه‌ها، به‌طور مشخص به سعید مرتضوی، دادستان وقت اشاره می‌کند که «ظاهرا در زندان به‌سر می‌برد» و به تعبیر گزارشگران بدون مرز «مسئول جنایت‌های بسیاری علیه روزنامه‌نگاران و شهروند-خبرنگاران است».
آقای مرتضوی، از متهمان اصلی پرونده شکنجه و قتل شماری از معترضان سال ۱۳۸۸ در بازداشتگاه کهریزک، به دو سال زندان محکوم شده است. با این حال در پرونده زهرا کاظمی هیچ‌گونه اتهامی علیه آقای مرتضوی مطرح نشده‌است؛ هرچند در اسفند ماه سال پیش دادستان تهران گفته بود دیوان عالی کشور اجازه داده درباره نقش او در این پرونده، «تحقیقات دوباره انجام شود».
اواخر سال پیش، علی یونسی، وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی در دوره ریاست جمهوری محمد خاتمی، گفته بود دو کارشناس وزارت اطلاعات در پی بازجویی از زهرا کاظمی اعلام کردند که او «به لحاظ فنی و علمی، جاسوس نیست». با این حال سعید مرتضوی دادستان وقت تهران، «اصرار داشت» که زهرا کاظمی «جاسوس است» و با گرفتن پرونده از وزارت اطلاعات، آن را «به اطلاعات نیروی انتظامی واگذار کرد».
با این وجود، هنوز گزارش و خبر مشخصی در مورد تحقیقات احتمالی از نقش آقای مرتضوی در جریان کشته‌شدن زهرا کاظمی منتشر نشده‌است.
حکم زندان آقای مرتضوی در پیوند با پرونده کهریزک، در سال ۱۳۹۶ قطعی شد، هرچند مدت‌ها طول کشید تا برای اجرا به زندان ارسال شود. روز سه‌شنبه ۱۹ تیر ماه، همزمان با انتشار بیانیه سازمان گزارشگران بدون مرز، مدیر کل زندان‌های استان تهران به خبرگزاری ایسنا گفت مرتضوی را «نمی‌توان در کنار دیگر زندانیان نگه داشت» و او در بند ۲۴۱ زندان اوین است. مصطفی محبی که ظاهرا در واکنش به برخی گزارش‌ها در مورد شرایط دادستان سابق تهران در اوین این اظهارات را مطرح کرده، گفته است «باز هم می‌گویم این طور نیست که امتیاز خاصی به این زندانیان داده شود».
سازمان گزارشگران بدون مرز در بیانیه خود تاکید کرده با وجود ۱۵ سال از درگذشت خانم کاظمی در زندان اوین، «سرکوب» علیه روزنامه‌نگاران و خبرنگاران در ایران ادامه دارد. این سازمان سال پیش گفته بود چهار دهه حکومت جمهوری اسلامی سراسر «سرکوب» رسانه‌ها، روزنامه‌نگاران و شهروند خبرنگاران بود و دامنه این «سرکوب» حتی از مرزهای کشور نیز فراتر رفته‌است.
مقام‌های جمهوری اسلامی انتقادها و گزارش‌های مشابه در مورد سرکوب آزادی‌های اولیه را رد می‌کنند. آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، در فروردین ماه سال جاری گفته بود در ایران «آزادی بیان» وجود دارد و مردم «در ابراز نظرات مختلف آزاد هستند». سازمان غیردولتی گزارشگران بدون مرز می‌گوید در رده‌بندی جهانی آزادی رسانه‌ها، ایران از میان ١٨٠ کشور، در رده ۱۶۴ قرار دارد.
