آمریکا تلاش میکند با اعمال فشار بر خریداران نفت ایران و مؤسسات بانکی بینالمللی کنترل مهمترین منبع درآمد جمهوری اسلامی را در دست بگیرد. میدان این نبرد اقتصادی کجاست؟ اروپا در کدام سمت معادلات واشینگتن ایستاده است؟کاهش فروش نفت و بنبست انتقال درآمدها به داخل از مهمترین نگرانیهای جمهوری اسلامی ایران از شکست برجام و بازگشت تحریمهاست. این موضوع در "شروط" رهبر جمهوری اسلامی برای ماندن در برجام هم منعکس شده است. بنا بر آمار رسمی، فروش نفت ایران در ماه گذشته میلادی (مه ۲۰۱۸) به ۷/ ۲ میلیون بشکه در روز رسیده است. یکچهارم نفت صادراتی ایران به چین میرود؛ هند با نزدیک به نیم میلیون بشکه در روز دومین مشتری نفت ایران است و کره جنوبی با ۳۳۰ هزار بشکه در روز در جایگاه سوم قرار دارد. ژاپن و ترکیه هم در حال حاضر روزانه حدود ۱۷۰ هزار بشکه نفت از ایران وارد میکنند. با این حساب بیش از دوسوم – بیش از ۸/ ۱ میلیون بشکه – نفت صادراتی ایران راهی بازارهای آسیایی میشود. اتحادیه اروپا، در مقایسه، روزانه تنها حدود ۵۰۰ هزار بشکه نفت از ایران وارد میکند. در این رهگذر واشینگتن برای برقراری "سختترین تحریمهای تاریخ" علیه ایران در گام نخست بر مشتریان اصلی نفت ایران متمرکز میشود که جملگی در آسیا نشستهاند. بنا بر اعلام یک سخنگوی وزارت خزانهداری ایالات متحده، استیون منوچین، وزیر خزانهداری آمریکا پنجشنبه گذشته (اول ژوئن/ ۱۱ خرداد) با وزیر دارایی ژاپن درباره احیای تحریمها علیه ایران گفتوگو کرده است. یک مقام ارشد وزارت دارایی ژاپن یک روز پیش از آن گفته بود که کشورش نمیتواند واردات نفت خود از ایران را بلافاصله کاهش دهد و تلاش میکند موافقت واشینگتن را برای مستثنیشدن توکیو از رژیم تحریمها جلب کند. کره جنوبی که بیش از همه نفت سبک برای تولید سوخت وارد میکند، میگوید که پالایشگاههای این کشور به دلایل فنی نمیتوانند بلافاصله به سراغ فروشنده دیگری بروند. وزیر امور خارجه هند هم اخیرا اعلام کرد که کشورش فقط از تحریمهای سازمان ملل حمایت خواهد کرد نه از تحریمهایی که یک کشور وضع کرده باشد. به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید نقش چین به عنوان عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل و دارای حق وتو، و همچنین به عنوان بزرگترین خریدار نفت ایران در این میان تعیینکننده است. قویترین اهرم واشینگتن امضاکنندگان اروپایی برجام همواره بر پایبندی خود به برجام تأکید کردهاند. برلین، لندن، پاریس در کنار بروکسل در عین حال مأموریت دشواری در پیش رو دارند: تضمین مالی مبادلات با ایران. پرداخت پول نفت ایران به یورو – مانند تجربه هند – یک راه حل است، اما کدام موسسه مالی است که توان تأمین مالی دادوستد با ایران را داشته باشد، اما در بازار آمریکا حضور نداشته باشد یا به چرخه بینالمللی دلار وابسته نباشد؟ این قویترین اهرم واشینگتن برای اعمال فشار بر ایران است. سفیر ایران در آلمان در اردیبهشتماه سال جاری در ششمین همایش تجاری و بانکی ایران و اروپا در تهران بار دیگر ایده تأسیس بانکهای اروپایی را مطرح کرده بود که فقط با یورو کار کنند. علی ماجدی در عین حال تصریح کرده بود که ۸۰ درصد مبادلات مالی دنیا با دلار صورت میگیرد و سهم یورو در این زمینه حداکثر ۱۴ درصد است. به این عبارت، بانکهایی که فقط با یورو کار کنند، کوچک خواهند بود و در عمل از پس تأمین مالی مبادلات با ایران برنمیآیند. سفیر ایران در آلمان گفته بود: «من با مقامات آلمانی در این ارتباط صحبت کردم و آنها عملا میگفتند که ابزاری و راهکاری برای مقابله با مجازاتهای آمریکا در زمینه پولی و بانکی ندارند و نمیتوانند در این زمینه کاری را انجام دهند». همچنین تأسیس یک بانک یه سرعت صورت نمیگیرد و افزون بر این باید سرمایهگذارانی یافت که حاضر باشند پول خود را خلاف خواسته آمریکا در جهت تأمین مالی دادوستد با ایران به کار بندند. پایبند نبودن ایران به قوانین بینالمللی مبارزه با تأمین مالی تروریسم و پولشویی مشکل دیگری است که بانکهای ایرانی را به شرکای مشکلسازی برای بانکهای بینالمللی تبدیل میکند. با وجود اینکه "گروه ویژه اقدام مالی" (FATF) برای جمهوری اسلامی اولتیماتوم تعیین کرده تا قوانین مبارزه با تامین مالی تروریسم و مبارزه با پولشویی را اصلاح و اجرایی کند، اتفاق نظر بر سر برنامه دولت در این زمینه وجود ندارد و مناقشه بر سر آن در بحثهای مجلس هم منعکس است. پکن به تهران پیشنهاد میکند که پول نفت را به ارز چین – رنمینبی – بپردازد. مشکل اینجاست که ایران با این پول تنها میتواند از چین خرید کند؛ مشابه همان اتفاقی که پیش از امضای برجام و لغو تحریمها افتاده بود. "جامعه جهانی ارتباطات مالی بین بانکی" (سوئیفت) یکی دیگر از گلوگاههای اعمال فشار بر ایران است. این نهاد اروپایی که مقر آن در بروکسل قرار دارد، همزمان با تحریمهای پیش از برجام دسترسی ایران به خدمات خود را قطع کرده بود. در صورت تکرار، ایران از نظر فنی از سیستم بانکی بینالمللی جدا میشود. روزنامه آلمانی "زود دویچه تسایتونگ" مینویسد که اگر اروپاییها قادر شوند برجام را برای مدت کوتاهی هم که شده زنده نگه دارند، چندان هم به ضرر آمریکا نیست و تشدید بحران را که خواست واشینگتن هم نیست مانع میشود و خروج ایران ازاین توافق هم بلاموضوع بماند. زوددویچه در ادامه آورده است: «که دیپلماتهای آمریکایی معتقدند که واشینگتن نهایتا حرف و اراده خود را جا خواهند انداخت و طرفهای آسیایی خریدار نفت ایران به تدریج این خرید را کاهش خواهند داد. این به لحاظ زمانی فرصتی برای آمریکا هم هست که به تدقیق و تدوین تصمیم شتابزده و فاقد تدارکات ترامپ در خروج از برجام بپردازد، فشارها را بر ایران تشدید کند و استراتژی دقیقتری تدوین کند.»
اخبار
-
خبرهایی از حمله ی احتمالی اسرائیل به ایران در بامداد روز جمعه سی و یکم فروردین 1403 می رسد که درباره ی صحت و سقم و معنای آن جای تردید فراوان بود. به همین خاطر نگارنده ترجیح داد که نوشتار هفتگی خود را به موضوعی وسیع تر و البته جدی تر از…
-
دکتر کورش عرفانی سرانجام موش کوه زایید. 200 پرتابه ای که دارای شانس نزدیک به صفر برای اصابت به هدف و ایجاد خسارت واقعی بودند، از سوی سپاه به سوی اسرائیل شلیک شد. این شبه حمله را باید به مثابه یک کادو از جانب بیت رهبری به براداران صهیونیست تل آویوی…
-
با نزدیک شدن نسل کشی به پایانی نافرجام در نوار غزه، مجموعه ی صهیونیستی دولت کنونی اسرائیل در مقابل این پرسش قرار می گیرد که برای باقی ماندن در رأس قدرت و پیشبرد سایر بخش های طرح های خود باید دست به چه کاری زند. چه چیزی است که بتواند…
-
در روزی که این مقاله به نگارش درمی آمد، جنگ افروزترین مقام سیاسی تاریخ معاصر بشر با رئیس جمهور کشوری که قویترین و مخرب ترین ارتش روی کره ی زمین را فرماندهی می کند به گفتگوی تلفنی پرداختند. خبرها حاکیست که در صحبت میان بنجامین نتانیاهو صهیونیست و جو بایدن…
-
پس از شش ماه نسل کشی، طرح آدمخواران اسرائیلی برای نابودسازی نوار غزه به پایان خود رسیده است. ساکنان این منطقه اینک یا مرده اند یا محکوم به مرگ ناشی از بیماری و قحطی و آوارگی هستند. کرانه ی باختری برای اسرائیل هدف آسانی است و از همین حالا به…
-
در حالی که پیش بینی ها در مورد سال کنونی (چه میلادی و چه خورشیدی) به سمت تنش های هر چه بیشتر جهانی، منطقه ای و داخلی است، این گونه به نظر می رسد که خرد جمعی ایرانیان هنوز محمل مناسبی برای تبلور و مادیت یافتن دارا نیست تا بتواند در…
-
تامین خصلت مردمی برای تشکیل یک جبهه ی فراگیر کورش عرفانی ویژگی بارز تاریخ سیاسی ایران، نفی نهادینه ی نقش مردم در تعیین سرنوشت خویش بوده است. همه ی نظام ها و سلسله هایی که بر ایران حکم رانده اند، با تمامی تفاوت های ظاهری خود، در این امر مشترک بوده اند که اراده ی…
-
اطلاعیه یازدهمین سالروز تاسیس حزب ایران آباد در شرایطی که کشورمان به سال سختی پا می گذارد، حزب ایران آباد نیز به عنوان یکی از تشکل های سیاسی ایرانی به همراه میلیون ها دیگر از هموطنانمان به این می اندیشد که چه باید کرد؟ این سئوالی است که اینک ذهن…
-
به فاصله ی چند روز، در ایران، وارد سالی می شویم که به گفته ی بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران، فاجعه در انتظار اقتصاد ایران است: تورم دو تا سه رقمی، رکود گسترده، بی ارزش شدن پول ملی، افزایش قیمت ارز منتج از آن، کسر بودجه ی عظیم دولت، تعطیل…
-
نویسنده: رالف نادر ترجمه: کورش عرفانی یادداشت مترجم: ماشین انسان کشی ارتش آدمخوار تروریسم اسرائیل در حال قتل عام یک ملت است. زیر چشم جهانی که به ابتذال اخلاقی صهیونیسم عادت کرده است کشتار زنان و کودکان و مردم بیگناه نوار غزه در جریان است. به نظر می رسد که…