مروری بر درگیریهای مسلحانه در خوزستان
استان خوزستان از ابتدای انقلاب سال ۱۳۵۷ تا ۳۱ شهریور سال ۱۳۹۷ شاهد درگیریهای مسلحانه و تنش‌های سیاسی فراوانی بوده است. ریشه بسیاری از این درگیریها٬ ناآرامی‌ها و حملات مسلحانه٬ نارضایتی سیاسی٬ اقتصادی یا اجتماعی بوده که قربانیان بی‌شماری برجا گذاشته است.
۳۱ شهریور ۱۳۹۷
یکی از خون‌بار‌ترین درگیریها در تاریخ خوزستان مربوط به حمله تعدادی از اعضای «جنبش عربی آزادی‌بخش الاحواز» به رژه نیروهای مسلح در اهواز است که دست‌کم ۲۵ کشته و ۶۰ زخمی برجا گذاشت.
۹ دی ۱۳۹۶
گروه جهادی انصار الفرقان، مدعی شد که یک خط لوله نفت در امیدیه واقع در استان خوزستان را منفجر کرده است.
۲۵ اردیبهشت ۱۳۹۶
تعدادی از افراد مسلح به کلانتری ۲۲ کوی مجاهد اهواز حمله کردند که در این حمله سرباز حسین آلبوبالد و گروهبان یکم مسلم یادگاری مجروح و ستوان سوم علی بخش حسنوند و گروهبان یکم عزیزاله بهمنی کشته شدند.
۱۷ اسفند ۱۳۹۴
یک مقام آگاه امنیتی اعلام کرد اعضای یک گروه «تروریستی» که قصد انجام «عملیات خرابکارانه» در خوزستان را داشتند، شناسایی و کشته شدند.
۱۴ دی ماه ۱۳۹۵
گروه «جنبش عربی آزادی‌بخش الاحواز» اعلام کرد که دو روز قبل در یک عملیات هماهنگ دو خط لوله انتقال نفت را در استان خوزستان منفجر کرده است.
سوم تیر ۱۳۹۵
فرهاد افشارنیا، رئیس کل دادگستری خوزستان اعلام کرد که برخی از اعضای تیم‌های خرابکاری که قصد ورود به مرکز کشور را داشتند، در این استان کشته شده‌اند.
۲۷ مهر ۱۳۹۴
در تیراندازی افراد مسلح به یک هیئت عزاداری در شهر صفی‌آباد از توابع دزفول دو نفر کشته و دو نفر دیگر زخمی شدند.
۱۳ فروردین ۱۳۹۴
در جریان حمله افراد مسلح ناشناس، به چادر نوروزی نیروی انتظامی در شهرستان حمیدیه، سه تن از مأموران نیروی انتظامی کشته و دو تن دیگر نیز زخمی شدند.
۲۰ اسفند ۱۳۹۱
در پی وقوع یک انفجار مقابل هتلی در بندر امام خمینی در استان خوزستان به تعدادی ساختمان و خودرو آسیب وارد شد و تعدادی نیز مجروح شدند.
۲۶ آبان ۱۳۹۱
وزارت اطلاعات در اطلاعیه‌ای رسمی از دستگیری چند تروریست متهم به بمب‌گذاری در «شبکه‌های انرژی استان خوزستان» در جنوب ایران خبر داد.
۱۱ مرداد ۱۳۸۸
معاون سياسی اجتماعی فرمانداری اهواز اعلام کرد يک بمب در ساعت ۲ و ۴۵ دقيقه بامداد در جاده ساحلی در اطراف پل علی ابن مهزيار اهوازی منفجر شده است.
چهارم بهمن ۱۳۸۴
دو بمب در اهواز منفجر شد. بمب اول در بانک سامان شش تا ۹ نفر را کشت و ده‌ها نفر را زخمی کرد. انفجار دوم که قربانی نداشت در اداره منابع طبیعی رخ داد که چند نفر را زخمی کرد.
۲۲ خرداد ۱۳۸۴
پنج روز مانده به انتخابات ریاست جمهوری، چهار انفجار اهواز را لرزاند. هفت یا هشت نفر کشته و بیش از ۷۰ نفر زخمی شدند.
۱۰ خرداد ۱۳۸۸
خبرگزاری‌های ایران گزارش داده‌اند که نیروهای امنیتی بمب دست‌سازی را در توالت یک هواپیمای پرواز اهواز-تهران خنثی کرده‌اند.
۲۳ مهر ۱۳۸۴
دو انفجار که به فاصله چند دقیقه در بازار شهر اهواز، چهار نفر را کشت و دست‌کم ۱۰۰ نفر را زخمی کرد.
روز‌شمار درگیریهای خوزستان در اوائل انقلاب
در ابتدای انقلاب سال ۱۳۵۷ میان سازمان سیاسی خلق عرب با نیروهای سپاه و نظامی نوپا در جمهوری اسلامی بیش از سه ماه درگیری رخ داد که مهم‌ترین آنها به این شرح است:
۲۷ فروردین ۱۳۵۸
بُروز اختلاف بین روحانیون خرمشهر بر سر خلع سلاح نیروهای موسوم به «خلق عرب» و نیروهای مذهبی و انقلابی و جایگزینی نیروهای رسمی اعزامی دولت برای تأمین امنیت شهر.
هفتم اردیبهشت ۱۳۵۸
تقاضای خودمختاری هیئت نمایندگی عرب‌زبان در خوزستان از دولت.
۱۲ اردیبهشت ۱۳۵۸
انتشار اطلاعیه سازمان‌ها و كانو‌ن‌های «خلق عرب» در حمایت از آیت‌الله شبیر خاقانی و درخواست عزل فوری مدنی از سِمت استانداری خوزستان.
۲۳ اردیبهشت ۱۳۵۸
سخنرانی آیت‌الله شبیر خاقانی علیه كانون فرهنگی نظامی جوانان مسلمان خرمشهر در مسجد امام صادق و متعاقب آن حمله هواداران گروه خلق عرب به ساختمان كانون و به آتش كشیدن آن و بازداشت اعضای كانون از جمله محمد جهان‌آرا.
دوم خرداد ۱۳۵۸
دیدار گروهی تحت عنوان «نمایندگان خلق عرب مسلمان ایران» با نخست‌وزیر در تهران و تسلیم خواسته‌هایی از قبیل اعتراف به ملیت خلق عرب ایران، تشکیل مجلس محلی در منطقه خودمختار، مشاركت در مجلس و دولت، تأسیس دانشگاه و دادگاه‌های عربی، به رسمیت شناختن زبان عربی در منطقه، آزادی بیان، ایجاد رادیو و تلویزیون مسقل محلی به زبان عربی.
ششم خرداد ۱۳۵۸
دستور به كلیه قوای انتظامی خرمشهر برای آغاز خلع سلاح عمومی و جمع‌آوری سلاح‌های غیرمجاز در خرمشهر بنا به خواسته دولت.
هفتم خرداد ۱۳۵۸
بازداشت سه نفر از اعضای مسلح سازمان سیاسی خلق عرب توسط نیروهای سپاه و كماندوهای ارتش.
هشتم خرداد ۱۳۵۸
حمله دو عضو خلق عرب به گمرك خرمشهر و به کشته شدن دو عضو سپاه پاسداران.
نهم خرداد ۱۳۵۸
آغاز درگیری مسلحانه در خرمشهر با شلیك پیاپی سرنشینان یك پیكان سواری در ساعت چهار صبح؛ سنگربندی اعضای سازمان سیاسی خلق عرب در خیابا‌ن‌ها؛ حمله به ساختمان شهربانی؛ اعلام وضعیت فوق‌العاده؛ حمله به پاسگاههای مرزی، نیروی دریایی و اداره بندر؛ ایجاد آتش‌سوزی‌های متعدد، تصرف مراكز مختلف و بازپس‌گیری آنها؛ منع عبور و مرور از ساعت ۱۰ شب٬ بُروز اغتشاش و درگیری در آبادان و اهواز همزمان با وقوع درگیری در خرمشهر. تحركات نظامی نیروهای عراقی در نزدیكی مرز همزمان با اوج درگیری در خوزستان.
۱۱ خرداد ۱۳۵۸
۱۲ مجروح و دو كشته طی درگیریهای خرمشهر و حمله مسلحانه به پمپ بنزین این شهر.
۱۲ خرداد ۱۳۵۸
ادامه تعطیلی ادارات دولتی، مدارس و بازار برای چهارمین روز متوالی؛ دومین روز تحصن در مسجد امام صادق؛ قطع برق شهر، آرامش نسبی در خرمشهر؛ كشف تعدادی اسلحه سرد و گرم توسط سپاه و مراقبت از مرزها.
۱۸ خرداد ۱۳۵۸
پایان تحصن هفت روزه اعضای خلق عرب در مسجد امام صادق خرمشهر پس از توافق بین شبیر خاقانی و مدنی.
۲۰ خرداد ۱۳۵۸
انفجار در خط آهن خرمشهر به اهواز علی‌رغم امضای توافقنامه بین مدنی و شبیر خاقانی.
۲۳ خرداد ۱۳۵۸
انتشار اطلاعیه دادستان انقالب اسلامی آبادان و خرمشهر درباره محدودیت عبور و مرور شبانه از جاده‌های مرزی و ضرورت دریافت پروانه حمل سلاح در منطقه.
۲۵ خرداد ۱۳۵۸
تیراندازی شبانه در آبادان، حمله با کوکتل مولوتف به سینما اتحاد و اداره بندر خرمشهر.
۲۸ خرداد ۱۳۵۸
برپایی نمایشگاهی از سلاح‌ها و مسلسل‌های ساخت عراق با آرم ارتش این کشور و اسناد و مدارکی دال بر دخالت عراق در ناآرامی‌های خوزستان در اهواز.
۲۹ خرداد ۱۳۵۸
پرتاب نارنجک اشک‌آور به سوی شهربانی و بازار کویتی‌های آبادان.
۳۰ خرداد ۱۳۵۸
انتشار خبری از قول صادق خلخالی مبنی بر مجازات «خائنین و تجزیه‌طلبان» از جمله شبیر خاقانی و در پی آن دعوت گروه خلق عرب به راهپیمایی اعتراضی در خرمشهر. حمله به انبار مخابرات خرمشهر و به آتش کشیدن آن، آتش زدن خانه‌های اداره بندر و پرتاب نارنجک و بمب دستی به داخل خانه‌ها.
۳۱ خرداد ۱۳۵۸
حمله با نارنجک جنگی و کوکتل مولوتف و مسلسل به برخی اداره‌ها و به آتش کشیدن ساختمان مخابرات، انبار چوب و منازل پیش ساخته. ادامه اعتراضات و تجمعات علیه اظهارات خلخالی.
یکم تیر ۱۳۵۸
ادامه ناآرامی‌ها در خرمشهر؛ انفجار مین در محل تقاطع جاده خاکی و آسفالته شهر، قاچاق سلاح از عراق به ایران و دستگیری محمد ناصری قاچاقچی اسلحه و عزیز صابری از اعضای سازمان انقلابی در خرمشهر.
دوم تیر ۱۳۵۸
به آتش کشیدن انبار سازمان آب، برق و مخابرات خرمشهر برای سومین‌بار؛ دستگیری رئیس انبار مخابرات خرمشهر به اتهام آتش زدن این انبار؛ دستگیری شش جاسوس عراقی در خوزستان توسط سپاه پاسداران.
چهارم تیر ۱۳۵۸
آزادی ۲۰۰ نفر از بازداشت شدگان حوادث اخیر خرمشهر؛ پرتاب نارنجک به خانه حجت‌الاسلام جمی از روحانیون آبادان.
نهم تیر ۱۳۵۸
حمله افراد مسلح به فرودگاه آبادان برای دومین‌بار و پرتاب نارنجک به سوی آن و آسیب دیدن یک هواپیمای دو موتوره. گروهی با عنوان فدائیان سازمان سیاسی عرب «عربستان» با انتشار اخطاریه‌‌ای تهدید به عملیات نظامی علیه نیروها و تأسیسات دولتی کرد.
۱۴ تیر ۱۳۵۸
پرتاب بمب دستی به سالن انتظار فرودگاه اهواز و درگیری مسلحانه بین مهاجمین و پاسداران؛ اظهارات فرماندار اهواز درباره هدف این حمله؛ گزارش کیهان از این حادثه.
۱۶ تیر ۱۳۵۸
ادامه انفجارات در خوزستان از جمله انفجار مهیب در لوله‌های نفت در پنج کیلومتری بندر ماهشهر و قطع خطوط نفت امیدیه، آغاجاری و رکورد آبادان؛ شلیک موشک آرپیجی۷ به پاسگاه مرزی سعیدیه و انهدام ساختمان پاسگاه و تیراندازی با سلاح‌های کالیبر کوچک و مجروح شدن تعدادی از پرسنل.
۱۷ تیر ۱۳۵۸
پرتاب بمب دست‌ساز در کنار پل فلزی خرمشهر و زخمی شدن سه عضو سپاه؛ اطلاعیه دادستان دادسرای انقلاب اسلامی خوزستان درباره مجازات شدید تظاهرات مسلحانه در شهر.
۱۹ تیر ۱۳۵۸
حملات مسلحانه به مأموران شهربانی مستقر در زیر پل و پایگاه نیروی دریایی خرمشهر و پاسگاههای مرزی خرمشهر؛ پرتاب مواد منفجره به سوی باشگاه شهربانی اهواز و وقوع انفجار در خط‌آهن خرمشهر به اهواز.
۲۰ تیر ۱۳۵۸
انفجار لوله‌های حمل نفت اهواز به پالایشگاه آبادان؛ حملات متعدد گروه‌های ناشناس به مراکز مختلف خرمشهر؛ درگیری اعضای سپاه با معترضان در جزیره مینو.
۲۱ تیر ۱۳۵۸
اعدام عبدالرضا آل‌کثیر فرزند یکی از شیوخ خوزستان به جرم اعمال ضد انقلابی و ایجاد آشوب در منطقه دزفول.
۲۲ تیر ۱۳۵۸
تشدید درگیری مسلحانه و انفجار در خوزستان از جمله تیراندازی به مأموران شهربانی مستقر در زیر پل و پایگاه نیروی دریایی خرمشهر، حمله به پاسداران و مأموران انتظامی و پاسگاههای مرزی و خرابکاری در لوله نفت دارخوین.
اعلام موجودیت گروه جدیدی با عنوان سازمان چریکی صاعقه در خوزستان و انتشار اعلامیه‌ای در تشریح اهداف خود از جمله مبارزه چریکی برای خودمختاری خوزستان.
۲۴ تیر ۱۳۵۸
پرتاب نارنجک به میان مردم و کشته شدن هفت تن و مجروح شدن شصت تن، آتش گشودن عده‌ای به سوی اعضای سپاه.
۲۵ تیر ۱۳۵۸
انتقال شبیر خاقانی از خرمشهر به اهواز. عدم پذیرش استعفای علوی از سوی مدنی و ابقای او در پست خود.
