چند روزی است که صرافی‌های “مجاز” شروع به فروش مجدد دلار نموده‌اند، اما به قیمتی بسیار بیشتر از آنچه دولت برای دلار تعیین کرده بود. دولت خرید و فروش دلار بیش از ۴۲۰۰ تومان را نه تنها ممنوع کرده، بلکه جرم شناخته بود.خبرگزاری کار ایران، ایلنا، در گزارش روز چهارشنبه ۵ اردیبهشت (۲۵ آوریل) خبر از فروش دلار و یورو در بازار آزاد داده است.

بنا بر این گزارش، هر دلار آمریکا در بازار آزاد تا ۵۵۰۰ تومان معامله می‌شود که نسبت به نرخ دلار در روزهای گذشته، از افزایش اندکی برخوردار بوده است. نرخ مبادله هر یورو نیز ۶۸۰۰ تومان اعلام شده است.

به کانال دویچه وله فارسی در تلگرام بپیوندید

آنچه این خبرگزاری درباره مهار “التهابات” حاکم بر بازار ارز در کشور گفته، عملا ناقض سیاست تک‌نرخی کردن ارز است که از سوی دولت روحانی اعلام شده بود. اسحاق جهانگیری، معاون روحانی نه تنها از تک‌نرخی شدن ارز در ایران سخن گفته بود، بلکه هرگونه خرید و فروش دلار به بهایی بیش از ۴۲۰۰ تومان را ممنوع اعلام کرده بود.

بهای شناور ارز

بسیاری از کارشناسان اقتصادی پس از اعلام رسمی سیاست دولت در زمینه تعیین نرخ عرضه دلار در بازار کشور از این سیاست در دو زمینه انتقاد کرده بودند.

نخست اینکه به باور آن‌ها تعیین ۴۲۰۰ تومان برای هر دلار نازل‌تر از بهای واقعی این ارز است و همین موضوع را دلیلی برای شکست چنین سیاستی اعلام کرده بودند.

بیشتر بخوانید: بانک مرکزی: داشتن بیش از ۱۰هزار یورو نقد جرم است

و دوم اینکه آن‌ها معتقد بودند سیاست تک‌نرخی کردن ارز با توجه به محدودیت مالی موجود محکوم به شکست است و دلایل متعددی برای این شکست عنوان کرده بودند. عدم توانایی سیستم بانکی در تامین نیازهای ارزی جامعه یکی از این دلایل بوده است. یعنی دلیلی که عملا با ادعای دولت مبنی بر داشتن ذخیره ارزی کافی سازگار نیست.

اکنون با عرضه دلار و یورو در بازار آزاد، عملا سیاست تک‌نرخی اعلام شده از سوی دولت نقض شده و دلار با دو نرخ متفاوت در سیستم بانکی و بازار آزاد خرید و فروش می‌شود. بهای شناور دلار در بازار آزاد در قیاس با نرخ تعیین شده از سوی بانک مرکزی حدود ۳۰ درصد بیشتر است.

تناقض‌گویی و مدیریت غلط

حسن حسینی شاهرودی، عضو هیات رئیسه کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا تناقض‌گویی مسئولان دولتی را یکی از عوامل موثر در ایجاد تنش در بازار ارز می‌داند.

حسینی‌شاهرودی گفته است: «متاسفانه حوزه‌های اقتصادی دولت، حوزه‌های منفصل هستند که نمونه آن را دیدیم که برخی مقامات اقتصادی دولت یا مشاوران رییس‌جمهوری اظهارات متناقضی مطرح کردند که از قضا همین اظهارات باعث افزایش تشنج در بازار ارز شد. وقتی مسئولی که متصدی بخشی از اقتصاد کشور است، می‌گوید قیمت ارز تا ۷۴۰۰ تومان نیز خواهد رفت، نشان دهنده این است که مدیریت یکپارچه در وضعیت اقتصادی حاکم نیست.»

بیشتر بخوانید: خروج ۸۰۰ میلیارد دلار از ایران در ۴۰ سال

او نیز تثبیت نرخ مبادله دلار از سوی دولت را سیاستی غلط خوانده و معتقد است که دولت باید تقاضای مردم برای دریافت ارز خارجی را مدیریت کند.

حسینی شاهرودی در عین حال به عدم اعتماد مردم به سیستم بانکی کشور اشاره کرده و اسباب گرایش مردم به تبدیل سپرده‌های خود به دلار و ارزهای خارجی را در این رابطه توضیح داده است.