شاید از سخنرانی رهبر جمهوری اسلامی چیزی جز این در خاطر نماند که «آمریکا مثل گربه معروف داستان تام و جری باز هم شکست خواهد خورد» و حتی شروط او برای مذاکره با اروپا هم در عمل نادیده گرفته خواهد شد.شاید از سخنرانی علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی و لحن کم و بیش تند ولی قابل انتظار او چیزی جز این در خاطر نماند که «آمریکا مثل گربه معروف داستان تام و جری باز هم شکست خواهد خورد. ما در شکست دشمن شک نداریم و هرکس که با معارف اسلامی آشنا باشد این را میداند.» جمشید برزگر، رییس بخش فارسی دویچهوله در تفسیر خود میگوید شروط علی خامنهای به معنای پایان مذاکره با اروپا است، اما جمهوری اسلامی در موقعیتی نیست که بخواهد به این مذاکرات پایان دهد. اینکه آشنایی با معارف اسلامی چگونه به تجزیه و تحلیل کارتون تام و جری میانجامد و این نتیجهگیری را ممکن میسازد که آمریکا مثل گربه همان کارتون آمریکایی در مقابله با جمهوری اسلامی شکست خواهد خورد، احتمالا تا مدتها دست کم در شبکههای اجتماعی و رسانههای بیرون از ایران موضوعی داغ خواهد بود. رهبر جمهوری اسلامی نه در جمع به عنوان مثال دانشآموزان دبستانی، بلکه در جمع مسئولان ارشد نظام خود، برای فهماندن مساله به آنان از کارتون تام و جری کمک میگیرد. البته این گونه سخن گفتن علی خامنهای تنها به مسئولان فعلی محدود نمیشود. او هفت سال پیش، در دیدار محمود احمدی نژاد، رییس جمهوری وقت و اعضای دولتش بار دیگر تحلیل خود از شرایط را بر کارتون تام و جری استوار کرده و گفته بود:«لازم است من تشکر کنم از این مجموعهای که در مقابل تحریمها کار میکنند. از همهروشهای درست و منطقی و زیرکانه و عاقلانه باید استفاده کرد و استفاده کنید. تحریمها را خنثی کنید. تدبیر دشمنِ هیکلمند و لیکن در واقع کمزور را خنثی کنید. وقتی که ما این حجم عظیمِ ظاهرىِ نظامی و اقتصادی استکبار را در مقابل خودمان مشاهده میکنیم، انسان به یاد گربه کارتون «تام و جری» میافتد! تحرکش زیاد و های و هویش زیاد و حجمش بزرگ، اما نتیجه کارش نه آنچنان که خودش انتظار دارد یا بینندگان انتظار دارند. واقعاً همین جوری است. این به زیرکی شما بستگی دارد.» زیرکی موشهای داستان یا همان «جری» و «روشهای درست و منطقی و زیرکانه و عاقلانه» چیزی نبود جز دور زدن تحریمها که نه تنها به گفته منتقدان محمود احمدی نژاد، بلکه همراهان و حامیان سابقش، زمینه ساز فسادهای اقتصادی بیسابقهای شد که مبتنی بر دلالیهای چندجانبه برای فروش نفت و خرید کالا و انتقال پول به ایران بود. ظاهرا تنها دو سال زمان کافی بود که رهبر جمهوری اسلامی به این نتیجه برسد که «دشمن هیکلمند» آنقدر که تصور میشد «کمزور» نیست، و نتیجه تحریمها همان بود که هم گربه داستان و هم بینندگانش انتظار داشتند، وگرنه چرا پس از موافقت با شروع مذاکرات و سرانجام رسیدن به برجام بارها گفت:« برجام اصلاً برای برداشتن تحریمها بود؛ برای اینکه تحریمهای ظالمانه برداشته بشود. مگر غیر از این است؟» با چنین پیشنیهای در تحلیل شرایط به سبک تام و جری، دشوار به نظر میرسد که مخالفتهای رهبر جمهوری اسلامی در دوم خرداد ۱۳۹۷ با تعامل یا به سخن درستتر مذاکره مجدد با آمریکا برای رسیدن به توافقی جدید، جدی گرفته شود. به همین اعتبار، مخالفت او با ادامه مذاکرات با اتحادیه اروپا نیز در عمل نادیده گرفته خواهد شد و مذاکره کنندگان همه تلاش خود را خواهند کرد که دست کم تضمینهایی حداقلی را از اتحادیه اروپا بگیرند. علی خامنهای در سخنرانی خود، در سالروز انتخاباتی که ۲۱ سال قبل قرار بود به چنین شیوههایی برای اداره کشور پایان دهد، شروطی ششگانه برای اروپاییها تعیین کرده است. اگر قرار باشد که جمهوری اسلامی بر سر این شروط بایستد، بدون هیچ تردیدی پرونده مذاکرات با اتحادیه اروپا را از همین الان باید بسته شده دانست و انتظار داشت که کشورهای اروپایی دست از تلاش برای زنده نگه داشتن برجام بردارند و عملا با قرار گرفتن کنار آمریکا و افزایش فشار بر ایران بکوشند که رهبران جمهوری اسلامی را پای میز مذاکرهای بکشانند که هدفش دیگر نه ابقای برجام، بلکه امضای توافقنامه جدیدی است که بتواند رضایت ساکنان سرسخت کاخ سفید و کشورهایی مثل اسراییل و عربستان را جلب کند. رهبران اروپایی بدون پردهپوشی گفتهاند که حفظ برجام بهویژه از آن جهت مهم است که از این طریق میتوان با گفتگو ایران را به تغییر سیاستهای منطقهای و موشکی خود ترغیب کرد. مخالفان برجام البته چنین نمیاندیشند. از نگاه آنان، «توافق بد» برجام در عمل به جمهوری اسلامی فرصت داده که با شتاب بیشتری برنامههای موشکی خود را پی بگیرد، دامنه نفوذ خود در منطقه را گسترش دهد و در داخل نیز سیاستهای سختگیرانه خود در عرصههای مختلف را تداوم بخشد. به همین دلیل، گذاشتن شروطی مانند اینکه سران ۳ کشور اروپایی باید متعهد شوند و قول دهند که بحث موشک و حضور منطقه ای ایران را مطلقاً مطرح نخواهند کرد، تضمین خرید نفت ایران به مقداری مورد نیاز جمهوری اسلامی، تضمین بانکهای اروپایی برای معامله با ایران و سرآخر تهدید به آغاز فعالیتهای تعطیل شده هستهای، هیچ معنایی ندارد جز آنکه مذاکره با اروپا عملا پایان یافته است. اما هم سابقه عملکرد علی خامنهای و هم وضعیت داخلی، منطقهای و بینالمللی جمهوری اسلامی بهگونهای نیست که حتی در پی اظهاراتی به این صراحت و گذاشتن شروطی که پیشاپیش پذیرفتنشان از سوی اتحادیه اروپا غیرممکن بهنظر میرسد، قید این مذاکرات را بزنند و تهدید ازسرگیری فعالیتهای تعطیل شده هستهای را عملی کنند. سخنان رهبر جمهوری اسلامی، کار را بر کسانی مانند فدریکا موگرینی دشوارتر و بر کسانی مانند دونالد ترامپ آسانتر میکند. چاره تغییر این وضعیت، احتمالا یک سخنرانی جدید و بهکارگیری مجدد اصطلاحی مانند «نرمش قهرمانانه» خواهد بود. ظاهرا در جهان واقعی، کارتون تام و جری ابزار تحلیلی کارآمدی برای تصمیمگیری، درک مسایل و یافتن راه حلی مناسب نیست و سرنوشت یک کشور، پیچیدگیهای بیشتر از یک کارتون سرگرمکننده کودکان دارد؛ ولی اگر بخواهیم مانند رهبر جمهوری اسلامی بر استفاده از تمثیل موش و گربه برای به تصویر کشیدن وضعیت کنونی پافشاری کنیم، آیا داستان موش و گربهعبید زاکانی اوضاع را بهتر توضیح نمیدهد؟
اخبار
-
تنها صد سال لازم بود تا پدیده ای که خود را با دروغ و تحریف و جعل تاریخ، «قدیمی ترین تاریخ و تمدن بین النهرین» جلوه می داد جنس پلید، ساختار پوشالی و ماهیت تقلبی خویش را نشان دهد: افسانه ی قلابی سرزمین موعود اسرائیل در حال فروپاشی است. صهیونسیم اسرائیل به مثابه ایدئولوژی پلیدی مطلق در…
-
خبرهایی از حمله ی احتمالی اسرائیل به ایران در بامداد روز جمعه سی و یکم فروردین 1403 می رسد که درباره ی صحت و سقم و معنای آن جای تردید فراوان بود. به همین خاطر نگارنده ترجیح داد که نوشتار هفتگی خود را به موضوعی وسیع تر و البته جدی تر از…
-
دکتر کورش عرفانی سرانجام موش کوه زایید. 200 پرتابه ای که دارای شانس نزدیک به صفر برای اصابت به هدف و ایجاد خسارت واقعی بودند، از سوی سپاه به سوی اسرائیل شلیک شد. این شبه حمله را باید به مثابه یک کادو از جانب بیت رهبری به براداران صهیونیست تل آویوی…
-
با نزدیک شدن نسل کشی به پایانی نافرجام در نوار غزه، مجموعه ی صهیونیستی دولت کنونی اسرائیل در مقابل این پرسش قرار می گیرد که برای باقی ماندن در رأس قدرت و پیشبرد سایر بخش های طرح های خود باید دست به چه کاری زند. چه چیزی است که بتواند…
-
در روزی که این مقاله به نگارش درمی آمد، جنگ افروزترین مقام سیاسی تاریخ معاصر بشر با رئیس جمهور کشوری که قویترین و مخرب ترین ارتش روی کره ی زمین را فرماندهی می کند به گفتگوی تلفنی پرداختند. خبرها حاکیست که در صحبت میان بنجامین نتانیاهو صهیونیست و جو بایدن…
-
پس از شش ماه نسل کشی، طرح آدمخواران اسرائیلی برای نابودسازی نوار غزه به پایان خود رسیده است. ساکنان این منطقه اینک یا مرده اند یا محکوم به مرگ ناشی از بیماری و قحطی و آوارگی هستند. کرانه ی باختری برای اسرائیل هدف آسانی است و از همین حالا به…
-
در حالی که پیش بینی ها در مورد سال کنونی (چه میلادی و چه خورشیدی) به سمت تنش های هر چه بیشتر جهانی، منطقه ای و داخلی است، این گونه به نظر می رسد که خرد جمعی ایرانیان هنوز محمل مناسبی برای تبلور و مادیت یافتن دارا نیست تا بتواند در…
-
تامین خصلت مردمی برای تشکیل یک جبهه ی فراگیر کورش عرفانی ویژگی بارز تاریخ سیاسی ایران، نفی نهادینه ی نقش مردم در تعیین سرنوشت خویش بوده است. همه ی نظام ها و سلسله هایی که بر ایران حکم رانده اند، با تمامی تفاوت های ظاهری خود، در این امر مشترک بوده اند که اراده ی…
-
اطلاعیه یازدهمین سالروز تاسیس حزب ایران آباد در شرایطی که کشورمان به سال سختی پا می گذارد، حزب ایران آباد نیز به عنوان یکی از تشکل های سیاسی ایرانی به همراه میلیون ها دیگر از هموطنانمان به این می اندیشد که چه باید کرد؟ این سئوالی است که اینک ذهن…
-
به فاصله ی چند روز، در ایران، وارد سالی می شویم که به گفته ی بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران، فاجعه در انتظار اقتصاد ایران است: تورم دو تا سه رقمی، رکود گسترده، بی ارزش شدن پول ملی، افزایش قیمت ارز منتج از آن، کسر بودجه ی عظیم دولت، تعطیل…