دیدگاه| یادداشتی در بلومبرگ: آن چه روحانی نمی‌خواهد درباره آن حرف بزند
یادداشتی از ایلای لیک در بلومبرگ
تمرکز سخنرانی روحانی در سازمان ملل متحد بر تعهد ایران به توافق هسته ای بود، نه به حقوق بشر.
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، به نیویورک آمد تا برای نجات توافق هسته ای که آمریکا ماه مه آن را ترک کرده بود تلاش کند. روحانی در سخنرانی اش در مجمع عمومی سازمان ملل متحد کوشید خود را از رئیس جمهوری آمریکا متمایز نشان دهد: او گفت ایران به تعهداتش پایبند می ماند.
اما هوآ کیو مساله را این طور نمی بیند. او از تابستان ۲۰۱۶، پنج نامه بی پاسخ به نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد درباره وضعیت همسرش شی یو وانگ نوشته است. وانگ دانشجوی دکترای تاریخ دانشگاه پرینستون در ماه اوت ۲۰۱۶ هنگام مطالعه آرشیو ملی ایران و چند روز پیش از بازگشت به نیوجرسی دستگیر شد.
او مانند بیشتر اتباع خارجی دستگیر شده در ایران با اتهام جاسوسی در زندان اوین محبوس است.
جای شگفتی نیست که روحانی به جای صحبت از گروگانگیری ایران ترجیح می دهد درباره توافق هسته ای حرف بزند. آن چه که کمی مایه شگفتی است این است که اروپایی ها هم ترجیح می دهند درباره برجام حرف بزنند.
موضع اروپایی ها در حفظ روابط مالی و زنده نگاه داشتن توافق هسته ای قابل درک است. از یک سو، اگر ایران به غنی سازی اورانیوم برگردد یا بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی را اخراج کند، خاورمیانه پر تلاطم به نقطه جوش خواهد رسید. از دیگر سو، اروپایی ها با تبدیل کردن توافق هسته ای به موضوع اصلی بحث به ایران اجازه تاکتیکی می دهند که به ارسال سلاح به شبه نظامیان و گروه های تروریستی در عراق، لبنان، سوریه و یمن ادامه بدهد. پیام هر چند غیرمستقیم روشن است: نگران زندانی های سیاسی نباشید، لطفا فقط بیش از این اورانیوم غنی نکنید.
هوآ کیو می گوید: «همسرم به عنوان مهره بازی در مذاکرات با اروپایی مورد استفاده قرار گرفته است. پرونده های متعددی مانند این وجود دارد. آن ها نباید به خاطر منافع سیاسی شان یک خانواده را متلاشی کنند.»
«یحیی بشا» پزشک سوری آمریکایی، این هفته در نامه ای سرگشاده به حسن روحانی نوشت، سیاست های ایران در سوریه باعث شد در آن کشور «اعتراض هایی ساده به یک جنگ منطقه ای خونبار و افراطی تبدیل شود». او از روحانی خواسته است به صدای مردم ایران گوش دهد که خواستار توقف مداخله نظامی ایران در دفاع از بشار اسد در سوریه هستند.
اما حتی اگر روحانی بخواهد به حرف های «بشا» گوش بدهد و وانگ و دیگر زندانیان سیاسی را آزاد کند، او خدمتگزار رهبر جمهوری اسلامی است. خامنه ای همان متعصبی است که همیشه بوده است.
آزادی زندانیان سیاسی و پایان حمایت ایران از دیکتاتور سوریه چگونه اتفاق خواهد افتاد؟ با تغییری اساسی در رفتار ایران؛ و بهترین شانس چنین اتفاقی این است که ایرانی ها رژیم شان را تغییر دهند.
* برگردان فارسی این گزارش تنها به منظور آگاهی رسانی منتشر شده و نظرات بیان شده در آن الزاماً بازتاب دیدگاه صدای آمریکا نیست.
