اما از قرار معلوم کشورهای پرنفوذتر از جمهوری اسلامی گوی سبقت را ربوده‌اند یا در حال ربودن آن هستند: ترکیه و کشورهای عربی در عراق، و روسیه در سوریه.
این بار رئیس خانه صنعت و معدن جوانان به زبان آمده و ضمن اشاره به اینکه “در حال حاضر مهم‌ترین بازارهای ما کشورهای همسایه هستند” می‌گوید: «اصلی‌ترین بازار در حال حاضر بازار عراق است که برای برخی از کالا‌ها همچون سیمان و محصولات کشاورزی در ایام خاص عوارض اضافه‌‌ای منظور می‌کنند که علت‌های مختلفی دارد اما اینکه برخی ادعا می‌کنند این عوارض به سبب دامپینگ شرکت‌های ایرانی است درست نیست.»
“جایی برای کالاهای ایران نمانده”
رضا امیدوار تجریشی به نقش عربستان که از بازیگران تجاری در عراق است اشاره می‌کند: «هر شرکتی سعی می‌کند برای گرفتن بازار ترفندهای خاصی داشته باشد که یکی از آن‌ها ارزان‌تر فروختن کالا است. اما در بحث سیمان به سبب تعرفه ترجیحی که بین عراق و عربستان برقرار است این کشور توانسته به راحتی جایگزین سیمان ما شود.»
او می‌افزاید: «در کالاهای دیگر نیز تعرفه‌های ترجیحی که عراق با کشورهای عربی دارد، سبب شده جایی برای کالای ایرانی نباشد.»
از نظر این فعال حوزه صنعت و تجارت، جمهوری اسلامی “همانطور که در مبارزه با داعش و کمک‌های تسلیحاتی و سیاسی به عراق نقش اساسی داشت، بایستی الان نیز نقش اصلی را در بازسازی و پروژه‌‌های این کشور داشته باشد که نیازمند دیپلماسی قوی است”.
احمد علم‌الهدی، امام جمعه مشهد نیز در اوایل فروردین سال جدید به شکایت گفته بود: «برای مردم دردآور است آن روز که بنای کمک به مردم عراق و سوریه و قطع ایادی تروریست‌ها بود رزمندگان ما رفتند ریشه داعش را از این دو کشور کندند اما روزی که قرار است دو کشور بازار ما باشند، ما سهمی نداریم و دیگران سهم دارند.»
“ترکیه اقتصاد را قربانی سیاست نکرد و بازار را از دست ما درآورد”
به گزارش خبرگزاری ایلنا، تجریشی به انعطاف ترکیه اشاره می‌کند که برای منافع اقتصادی خود اولویت قائل است و اقتصاد را قربانی سیاست نمی‌کند، بلکه برعکس.
امیدوار تجریشی با اشاره به درگیری سیاسی دولت مرکزی عراق و اقلیم کردستان می‌افزاید: «به عنوان مثال در این موضوع مقرر شد که دو کشور ایران و ترکیه به حمایت از بغداد مرزهای خود را با کردستان ببندند، اما در عمل ترکیه این کار را انجام نداد و اقتصاد خود را فدای سیاست نکرد و توانست بازاری را که ما ۱۳ سال زحمت کشیده بودیم در عرض چند ماه به دست بیاورد. و یا در بحران روسیه و ترکیه دولت ترکیه برای اینکه بازار بزرگ مواد غذایی و محصولات کشاورزی این کشور را از دست ندهد، حاضر به عذرخواهی رسمی شد. این نشان می‌دهد که اقتصاد امروز نقش اول را در تمامی اصول دیپلماسی و سیاسی دارد.»
او در ادامه افزود: «بازار قطر نیز اکنون در اختیار ترکیه است و سهم ما از این بازار فقط درآمد کمی از ترانزیت کامیون‌های ترک است. در افغانستان نیز قضیه همین است.»
تجریشی با ابراز تأسف می‌گوید: «عراق در بحث تجارت با ما شفاف نیست و هر موقع که ما از راه‌های مختلف به این موضوع اعتراض کرده‌ایم، مسئولان عراقی این استدلال را آورده‌اند که سیاست ما از اقتصاد جدا است. در واقع هزینه دفاع از عراق توسط ایران پرداخت شد، اما بهره مالی آن برای عربستان است.»
