آمریکا و اسرائیل «توپ» را به میدان ایران فرستاده‌اند

همزمان با تشدید فشارهای داخلی علیه حکومت مذهبی ایران، معرفی ژنرال نیتزان آلون به عنوان نخستین «مدیر طرح ایران» در وزارت دفاع اسرائیل رویداد با اهمیتی است در چارچوب همکاری‌های مشترک واشنگتن- تل‌آویو به منظور مقابله با تحریکات منطقه‌ای جمهوری اسلامی.

دولت اسرائیل طی دو ماه گذشته نیروهای نظامی جمهوری اسلامی را در درون خاک سوریه به دفعات هدف حملات هوایی قرار داده و تلفات سنگینی علیه نفرات و تجهیزات آنها وارد آورده است.

دولت ترامپ عملیات نظامی اسرائیل را در سوریه دفاع پیشگیرانه و حق دفاع از خود تلقی و مورد پشتیبانی قرار داده است حال آنکه دولت سابق آمریکا همواره از تل‌آویو می‌خواست که در رابطه با سوریه خویشتن‌داری کند.

روی دیگر سکه همکاری‌های آمریکا و اسرائیل در رابطه با حکومت مذهبی ایران که رسماً اعلام نشده، تشدید بحران‌های داخلی، انعکاس گسترده تظاهرات اعتراضی و استفاده دولتمردان آمریکا و اسرائیل از فرصت‌های فراهم آمده برای ابراز همدردی با مردم ایران و محکوم ساختن اقدامات حکومت جمهوری اسلامی است.

از زمان انتصاب جان بولتون به عنوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید، گزارش‌های خبری مختلف از دیدارهای او با مئیر بن‌شبت مشاور امنیت داخلی اسرائیل در واشنگتن انتشار یافته و علاوه بر استفاده مکرر دونالد ترامپ از «دیپلماسی توئیتری»، نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل نیز تاکنون دو پیام ویدئویی در رابطه با مشکل آب و موفقیت تیم فوتبال ایران فرستاده است.

همکاری‌های تازه واشنگتن-تل‌آویو بر پایه این پیش فرض شکل گرفته که افزایش تنش‌های داخلی می‌تواند رفتارهای خارجی حکومت ایران را تحت تأثیر قرار داده و تدریجاً به تعدیل و حتی تعطیل آنها بیانجامد.

دولت اوباما سهم دولت ایران را از مجموعه نظام جمهوری اسلامی جدا ساخته و مدعی بود که تقویت عملگرایان و میانه‌روها وسیله‌ای خواهد شد برای تعدیل رفتارهای منطقه‌ای حکومت، در حالی که دولت ترامپ مجموعه نظام را در یک سبد واحد قرار داده و مصمم به تضعیف آن با استفاده از هر وسیله ممکن است.

دفاع بیرون از مرزها

شماری از تحلیلگران نزدیک به طیف اصلاح‌طلبان داخلی، سیاست خارجی جمهوری اسلامی را غیرعقیدتی و عملگرا معرفی می‌کنند در حالی که جنگ هشت ساله ایران با عراق، ایجاد حزب‌الله در جنوب لبنان و همچنین انگیزه‌های حضور نظامی در جنگ داخلی سوریه که عموماً متأثر از جهت‌گیری‌های عقیدتی نظام است بر ضعف استدلالی این نظر شهادت می‌دهند.

جمهوری اسلامی یک نظام عقیدتی است و سیاست خارجی و اقدامات آن، به نسبت امکاناتی که در اختیار داشته، همیشه به دنبال صدور انقلاب، تقویت هلال شیعه از تهران تا بیروت و ضدیت با اسرائیل بوده است.

فارغ از داشتن برچسب کندرو، تندرو، اصولگرا و یا اصلاح‌طلب بر پیشانی، دولت در جمهوری اسلامی بخشی از مجموعه نظام عقیدتی ایران است و نمی‌توان آن را تافته‌ای جدا بافته تلقی کرد.

توسعه دامنه فعالیت‌های سیاسی و نظامی دو سال اخیر ایران در عراق، سوریه و یمن با استفاده از منابع مالی و دارایی‌های بلوکه شده کشور و سکوت دولت روحانی در پیشگیری از حضور فزاینده نظامی نیروهای قدس در تنش‌های امنیتی و جنگ‌های نیابتی منطقه نشان می‌دهد که دولت آمریکا در ارزیابی‌های گذشته خود در مورد حکومت ایران راه خطا رفته است.

نامه‌نگاری قاسم سلیمانی، فرمانده نیروهای برون‌مرزی نظام، خطاب به حسن روحانی و ابراز دست‌بوسی و تقدیر از مواضع تبلیغاتی تند رئیس دولت که طی سفر سه روزه او به سوئیس و اتریش اتخاذ شد، به خوبی نشان می‌دهد که مجموعه نظام بخصوص در وضعیت بحرانی در کنار هم قرار دارند.

موضع‌گیری‌های تند جمهوری اسلامی علیه اسرائیل، آمریکا و هم‌پیمانان منطقه آن، عقیدتی است و حضور نظامی در دو کشور سوریه و لبنان نیز در اجرای نظریه «مشغول نگاه داشتن دشمن در مرزهای دور از ایران» صورت گرفته است.

مشغول نگاه داشتن ایران در داخل

طرح دولت تازه آمریکا برای مشغول نگاه داشتن هر چه بیشتر حکومت ایران در داخل کشور، مهندسی معکوس نظریه دفاعی ایران برای «مشغول نگاه داشتن دشمن در مناطق دور از مرزهای ایران» است.

در گذشته شماری از کشورهای منطقه با استفاده از ترکیب قومی ایران سعی در ایجاد بحران‌های داخلی در استان‌های حاشیه‌ای داشته‌اند ولی بیشتر به دلیل عدم حمایت عملی واشنگتن، عمق دفاع امنیتی ایران که حکومت نیز از آن بر خوردار است، و همچنین باز نگاه داشتن مجراهای تنفس مالی و اقتصادی نظام و ادامه صدور نفت و کسب درآمدهای ارزی دولت، طرح‌های یاد شده به نتیجه نرسیدند.

با تغییر دولت در آمریکا و پیامد آن تغییر وضعیت جغرافیای سیاسی منطقه، سیاست مشغول نگاه داشتن نظام مذهبی ایران در داخل، و همزمان، وارد ساختن حداکثر فشار علیه مواضع خارجی آن، با همکاری نزدیک واشنگتن و تل‌آویو در دست اجرا قرار گرفت.

اعلام خروج آمریکا از توافق اتمی موسوم به برجام و بازگشت تحریم‌های وزارت خزانه‌‌داری آن کشور بعد از دوره‌‌های ۹۰ و ۱۸۰ روزه (۱۳ مرداد و ۱۳ آبان ماه ۱۳۹۷) و پیامد آن اعمال تحریم‌های بانکی (با وجود مصوبه اخیر پارلمان اروپا مبنی بر مجاز شمردن تعامل بانک اروپایی با ایران)، پیشگیری از سرمایه‌گذاری‌های خارجی و روابط تجاری شرکت‌ها با ایران و بخصوص اعمال تحریم‌های نفتی با هدف از کار انداختن اهرم‌های مالی نظام و مشغول نگاه داشتن هر چه بیشتر آن در داخل صورت گرفته است.

با پیش‌بینی واکنش‌های تلافی‌جویانه محتمل جمهوری اسلامی، از جمله تهدید تلویحی حسن روحانی مبنی بر مسدود ساختن تنگه هرمز در صورت قطع کامل صادرات نفت ایران که طی سفر اخیر او به سوئیس و اتریش صورت گرفت، همکاری‌های امنیتی و نظامی اسرائیل با آمریکا در رابطه با ایران افزایش یافته است.

ارتقای سطح رسیدگی به امور ایران در دولت اسرائیل که از زمان آریل شارون تا روی کار آمدن دولت نتانیاهو در سازمان امنیت آن کشور متمرکز بود و انتقال «پرونده ایران» به وزارت دفاع و تغییر نام آن به «طرح ایران» تحت مدیریت یک ژنرال برجسته اسرائیلی که ممکن است منصب معاون فرماندهی ستاد مشترک نیروهای مسلح اسرائیل را طی چند ماه آینده عهده دار شود، حاکی از تغییر میزان حساسیت و اهمیت مدیریت امور ایران در سطحی تازه است.

مسئولیت‌های تازه نیتزان آلون در اسرائیل و در رابطه با ایران بیش و کم هم سطح با مسئولیت‌های است که مایکل دی اندریا در سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، بر عهده دارد.

دی اندریا که از او با نام «آیت‌الله مایک» هم یاد می‌کنند از خرداد ماه گذشته و پیش از انتقال مایک پومپئو به وزارت خارجه آمریکا، اداره «عملیات مخفی سیا در رابطه با ایران» را در سازمان اطلاعات مرکزی این کشور به دست گرفته است.

اداره تحت نظر او مسئولیت عملیات پهپادهای آمریکایی را در منطقه بر عهده دارد.

منابع باز اسرائیلی هفته گذشته از سفر ژنرال گادی آیزنکوت، همراه با ژنرال نیتزان آلون، که تا آن روز «مدیریت عملیاتی» ارتش را بر عهده داشت به واشنگتن و دیدار و گفت‌وگوهای آنها با فرماندهان نظامی آمریکا از جمله ژنرال جوزف دانفورد، رئیس ستاد مشترک نیرو های مسلح ایالات متحده، خبر دادند.

پاره‌ای از ناظران، ارتقای سطح مقابله با جمهوری اسلامی در دو کشور آمریکا و اسرائیل و انتقال نحوه برخورد با حکومت تهران را از شکل پوشیده در گذشته، به دوایر اداری و مدیریت متعارفی اطلاعات و امنیت، ناشی از افزایش حساسیت وضعیت تازه می‌بینند؛ وضعیتی که در مدیریت آن فرضیه برخورد نظامی با ایران به هیچ وجه نادیده گرفته نشده است.

نظرات طرح شده در این یادداشت الزاماً بازتاب دیدگاه رادیوفردا نیست.