پیش گفتار:
قیام آبان ماه 1398 در ایران افق تازه ای هم برای تغییر حیات سیاسی ایران باز کرد و هم فهم جامعه ی ایرانی در شرایط کنونی جهان و منطقه. همزمانی این خیزش با قیام مردم عراق و لبنان و اوج گیری اعتراضات در فرانسه و شیلی و بسیاری از کشورهای دیگر، پرسش ها و ایده هایی را در مورد منشاء احتمالی مشترک آنها یا دست کم مشابهت برخی از ریشه ها و دلایل آن مطرح کرده است. این که آیا ما با پدیده ای کمابیش همگون مواجه هستیم و یا این حرکت های اجتماعی مخرج مشترکی ندارند.
نگارنده در طی پنج مقاله، در هفته های گذشته، به انتشار جزوه ای پرداخت که خیزش آبان در ایران را مورد مداقه قرار داده و تلاش کرد و چرایی و چگونگی آن و نیز احتمال های مختلف پیرامون ادامه ی آن را بررسی کند. این نوشته ها در قالب یک جزوه منتشر شد و برنامه های تلویزیونی متعددی در تلویزیون دیدگاه پیرامون تهیه شد. اما یک رویداد سبب شد که باز هم عمیق تر به آن چه جامعه ی ایران آبستن آنست بپردازیم. با تظاهرات شانزدهم آذر امسال در دانشگاه ها، شعارها، مطالبات و خواست هایی مطرح شد که بازهم افق درک جامعه شناختی خیزش آبان را وسیع تر می کرد.
در حالی که بافت اجتماعی خیزش محرومین در آبان ماه توجه را به بافت طبقاتی و نوعی خام از آگاهی طبقاتی جلب می نمود، جنس شعارهای دانشجویان در شانزدهم آذر به فاصله ی کمتر از سه هفته از آن خیزش جای تردیدی باقی نمی گذاشت که یک درک عمیق سیاسی در دل جامعه لانه کرده است. این امر نیاز به یک بررسی جداگانه داشت. جزوه ی کنونی در این راستا تهیه و تدوین شده است. در این جزوه نخست به موضوع پایه ای این درک یعنی آن چه سرمایه داری و به قولی سرمایه داری نئولیبرال با جهان و ایران کرده است می پردازیم و در یک جزوه ی جداگانه در آینده به بررسی راهکارها و برون رفت احتمالی خواهیم پرداخت. ک.ع